Название: Inteligencja wobec wyzwań nowoczesności : dylematy ideowe polskiej demokracji liberalnej w Galicji w latach 1889-1914 Автор: Janowski, Maciej Издательство: Instytut Historii Год: 1996 Формат: pdf Страниц: 273 Размер: 11.5 Мб Язык: польский
Koniec XIX wieku był świadkiem zasadniczej przemiany życia politycznego w całej Europie Środkowo-Wschodniej. Nowe, masowe partie polityczne zajmowały wówczas miejsce starych elitarnych ugrupowań. Socjaliści, nacjonaliści czy ruchy ludowe apelowały do masowego odbiorcy i wypierały ze sceny politycznej konserwatystów i liberałów. Sytuacja liberałów w tym regionie w ogóle była niełatwa przez całe XIX stulecie, gdyż usiłowali oni przeszczepić na nieprzyjazny grunt zachodnie idee wolności i postępu; zaś w końcu stulecia narodziny społeczeństwa masowego dodatkowo utrudniły ich pozycję, jako zwolenników kierunku z zasady swojej elitarnego. W końcu XIX w. spory polityczne, nie tylko na ziemiach polskich, zaczęły toczyć się wokół problemów, które będą aktualne aż do 1945 roku, a pod niektórymi względami nawet do dziś. Życie polityczne, kultura, i życie codzienne w Galicji 1914 roku bliższe jest bez wątpienia okresowi międzywojennemu, niż tejże Galicji w 1890 roku, zaś polityczna frazeologia nacjonalistyczna, socjalistyczna, katolicka i ludowa po dziś dzień nawiązuje w Polsce do tej, która zaczęła się tworzyć w Galicji przed stuleciem.
Spis treści Wstęp....................................... 5
Rozdział I.
Demokraci galicyjscy na tle innych ruchów liberalnych w monarchii habsburskiej.........................11
Liberalizm wędruje na wschód. Przemiany polityczno-ideowe w Austrii 1849-1873. Kryzys liberalizmów w monarchii habsburskiej. Rozwój ugrupowań demokratycznych w autonomicznej Galicji.
Rozdział lï.
Kształt patriotyzmu.............................38
Dwa aksjomaty demokratycznego patriotyzmu. Niepodległość Polski i stosunek do Austrii. Koncepcja narodu. Od patriotyzmu do nacjonalizmu. Demokraci a endecja. Demokraci i wpływy nacjonalistyczne. Wobec obozu niepodległościowego.
Rozdział III.
Demokraci wobec kwestii ukraińskiej..................63
Polski i ukraiński ruch narodowy. Demokraci wobec współpracy z Ukraińcami. Elementy konfliktu. Konflikt językowy. Wzrost napięć w początku XX wieku. Perspektywy porozumienia.
Rozdział IV.
Demokraci galicyjscy wobec kwestii żydowskiej............93
Asymilacja. Sprzeciw wobec asymilacji i liberalizmu. Wpływy antysemityzmu na myśl demokratyczną; idee i postawy. Kryzys idei asymilacyjnej. Stanisław Szczepanowski: gospodarcze podstawy kwestii żydowskiej. Podsumowanie.
Rozdział V.
Spór o kształt oświaty narodowej...................121
Czy szkoła galicyjska jest narodowa? Faza pierwsza: walka ze stańczykami. Faza druga: różne wizje szkoły narodowej. Demokraci wobec innych kwestii oświatowych. Perspektywa porównawcza. Rozdział VI.
O samodzielność gospodarczą..................... 151
Liberalizm a zacofanie. Diagnoza sytuacji. Kierunki rozwoju gospodarczego. W walce z leseferyzmem. Finansowanie reform. Wobec problemów wsi. Walka o zmianę postaw gospodarczych. „Popierajmy nasz przemysł”. Sukcesy i porażki.
Rozdział VII.
Postęp umiarkowany.......................... 186
Wolność czy naród? Swobody obywatelskie. Konflikt i solidarność narodowa. Wyodrębnienie Galicji i reforma wyborcza. Wobec religii i Kościoła. Sojusznicy i rywale. Wobec kwestii społecznych. Liberalizm demokracji galicyjskiej.
Rozdział VIII.
Demokracja galicyjska i kryzys środkowoeuropejskich
liberalizmów...............................224
Narodziny nowoczesności. Przemiany w kulturze. Umiar i radykalizm. Nacjonaliści i liberałowie. Świat widziany z Krakowa. Czy była alternatywa?
Уважаемый посетитель, Вы зашли на сайт как незарегистрированный пользователь.
Мы рекомендуем Вам зарегистрироваться либо войти на сайт под своим именем.
Информация
Посетители, находящиеся в группе Гости, не могут оставлять комментарии к данной публикации.
