Название: Insurekcja kościuszkowska
Автор: Mirosław Frančić
Издательство: Krajowa Agencja Wydawnicza
Год: 1988
Формат: pdf (развороты)
Страниц: 183
Размер: 11.6 Мб
Язык: польский
Rok insurekcji był wielką próbą i głębokim przeżyciem dla całego narodu, niezależnie od przynależności stanowej czy pokoleniowej. Ostatnie trzydziestolecie Rzeczpospolitej, związane z panowaniem Stanisława Augusta Poniatowskiego, kończył akt trzeciego rozbioru i likwidacji państwa polskiego. Akt to niezwykły w ówczesnej Europie, nawykłej przecież do „odwracania przymierzy” oraz „terytorialnych rekompensat” , bowiem jego obiektem było społeczeństwo i państwo wykazujące wolę naprawy. Właśnie w tym końcowym trzydziestoleciu widoczne były wysiłki dokonywane przez jednostki i grupy, a przedsiębrane w różnych dziedzinach życia politycznego, społecznego i kulluralnego z celem „nowego świata polskiego tworzenia” .
W pierwszej połowie XVIII wieku uformował się w tej części Europy nowy układ sil, w którym dominowała subtelna równowaga trzech państw absolutnych: Rosji, Prus i Austrii. W tym „koncercie mocarstw” nie mogła się znaleźć Rzeczpospolita jako państwo silne i dobrze rządzone. W okresie bo wiem, gdy system ten powstawał, Polska była słaba politycznie i militarnie, jej rządy — nieudolne i zależne od obcych a jej ranga międzynarodowa — żadna. Kiedy więc w epoce Oświecenia Rzeczpospolita usiłowała się podnieść z politycznego, ekonomicznego i kulturalnego marazmu, natrafiło to na sprzeciw trzech wymienionych państw, niespokojnych o wypracowany przez nie modus vivendi.