Автор: Michał Zbigniew Dankowski
Название: Liberum veto. Chluba czy przekleństwo? Zrywanie sejmów w ocenach społeczeństwa drugiej połowy XVII wieku
Издательство: Jagiellońskie Wydawnictwo Naukowe
ISBN: 978-83-65824-27-1
Язык: польский
Год: 2019
Формат: pdf
Размер: 19.0 Мб
Кол-во страниц: 461
Konopczyński, wybitny znawca XVIII w., wiek poprzedni opisuje z perspektywy Rzeczpospolitej doby Oświecenia i upadku państwowości, przez pryzmat katastrofy czasów saskich. Tak właśnie postrzegane jest dziś liberum veto, jako napiętnowany synonim anarchii i chaosu wewnętrznego. Czy współcześni w dobie panowania Jana II Kazimierza, Michała Korybuta Wiśniowieckiego i Jana III Sobieskiego rzeczywiście tak odbierali tę instytucję? Jeśli tak by być miało, to dlaczego jednocześnie uważali je za jedno z największych osiągnięć, chlubę, integralną część „złotej wolności”? Wreszcie czy veto nie wyprzedziło swojej epoki, podobnie jak cały ustrój Rzeczpospolitej? Przecież w chwili obecnej prawo weta (oczywiście w zmodyfikowanej formie) przysługuje Prezydentowi RP, zaś w prawie międzynarodowym jest nadrzędną zasadą w Radzie Bezpieczeństwa ONZ… Na wyżej postawione pytania stara się odpowiedzieć niniejsza rozprawa, pragnąc udowodnić, że „wolny, nie pozwalam” nie było wyłączną winą kryzysu i późniejszego upadku państwa, a dla współczesnych siedemnastowiecznych myślicieli i polityków było, jako fundamentalny składnik wolności szlacheckich oraz integralny przedmiot obrad parlamentarnych służący do nieuchwalenia niebezpiecznych lub niekorzystnych dla państwa praw, powodem do dumy i chwały wobec innych narodów ówczesnej Europy skrępowanych w swoich wolnościach panowaniem absolutyzmu.